एकराज पाठक, ल्हासा तिब्बत, १ असार । तिब्बत विकास मञ्चको ल्हासामा सम्पन्न अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलनले चीनको स्वशासित क्षेत्र तिब्बतको विकासका लागि यसको सांस्कृतिक, पर्यटकीय र ऐतिहासिक महत्वको थप प्रवद्र्धनमा जोड दिएको छ ।
उक्त सम्मेलनमा विश्वका विभिन्न देशका सहभागीले तिब्बतको बृहत्तर क्षेत्रको महत्वलाई उजागर गर्न चीन सरकारले शुरु गरेको खुला तिब्बत अवधारणाको प्रशंसा गरेका थिए ।
तिब्बतका बारेमा पश्चिमालगायतका कतिपय देशको सोचाई फरक रहेको प्रसङ्ग उल्लेख गर्दै सहभागीहरुले तिब्बतको बृहत् क्षेत्रको महत्वलाई विश्वमा पु¥याउन चीन सरकारले अघि सारेको तिब्बतको विकासका लागि मञ्च र खुला तिब्बतको अवधारणाले थप सहयोग पुग्ने धारणा व्यक्त गरेका थिए ।
शुक्रबार तिब्बतको ल्हासा शहरमा सम्पन्न तिब्बतको विकासका लागि मञ्च सम्मेलनमा चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टीको प्रचार विभागका उपमन्त्री चियाङ चाङ्गुले तिब्बतको विगत र वर्तमानको अवस्थाको वास्तविक अध्ययन गर्न चीन सरकारले विश्व समुदायलाई आग्रह गर्दै आएको बताउनुभयो ।
उहाँले सन् १९५९ मा तिब्बतमा भएको बृहत् प्रजातान्त्रिक सुधारपछि यहाँ व्यापक मात्रामा विकास भएको प्रसङ््ग उल्लेख गर्दै तिब्बतको विविध क्षेत्रको महत्वलाई संसारमा थप स्थापित र विस्तारित गर्न चीन सरकारले यस वर्ष परेको प्रजातान्त्रिक सुधारको ६० औँ वर्षगाँठका अवसरमा यस मञ्चमार्फत सम्मेलनको आयोजना भइरहेको जानकारी दिनुभयो ।
एक प्रसङ्गमा उहाँले चीन–नेपाल सम्बन्धको चर्चा गर्दै दुवै देशको सम्बन्धमा सुदृढीकरणसँगै आ–आफ्नो सम्भावना र अवसरबाट लाभ दिँदै जानुपर्नेमा जोड दिनुभयो ।
तिब्बत स्वशासित क्षेत्रका जनसरकार उपप्रमुख लोपसांग ग्वेतसानले गएको ६० वर्षमा चीनको व्यापक विकास भएको बताउनुभयो ।
उहाँले चीनको बृहत् प्रजातान्त्रिक सुधारपछि तिब्बतमा भएका विकासको तथ्याङ्क प्रस्तुत गर्दै तिब्बतको थप विकास तथा प्रवद्र्धनका क्षेत्रमा चीन सरकारले अघि सारेका कार्यक्रमका बारेमा जानकारी गराउनुभयो ।
तिब्बतको बृहत् प्रजातान्त्रिक सुधारपछि यहाँका नागरिकमा आएको परिवर्तन उल्लेखनीय रहेको, सामाजिक, आर्थिक, शैक्षिक लगायतका विविध क्षेत्रमा नागरिकमा व्यापकमात्रामा सुधार आएको तथ्याङ्कले नै देखाएको उहाँले बताउनुभयो ।
नेपालकोतर्फबाट उक्त सम्मेलनलाई सम्बोधन गर्दै प्रा डा राजीव झाले नेपाल सदैव एक चीन नीतिको पक्षमा रही आएकोे भन्दै नेपाल र तिब्बतबीचको सम्बन्ध सयौँ वर्ष पुरानो ऐतिहासिक रहेको बताउनुभयो ।
चीनको सियान विश्वविद्यालयमा प्राध्यापन गरी आउनुभएका उहाँले चीन नेपालको एक असल छिमेकी मित्रका रुपमा रही आएको आफूले पाएको अनुभव प्रस्तुत गर्दै चीनजस्तो समृद्ध छिमेकीबाट नेपाल लाभान्वित हुन सक्नुपर्नेमा जोड दिनुभयो ।
उहाँले पछिल्लो समय नेपाल र चीनबीचको सम्बन्धले नयाँ उचाई हासिल गरिरहेको बताउनुभयो । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको चीन भ्रमणका समयमा नेपालले चीनबाट लिनसक्ने सहयोगका बारेमा आवश्यक सहयोग तथा सम्झौता भएका र ती सम्झौताले नेपाल र चीनको सम्बन्धलाई परम्परागत सम्बन्धका रुपमा मात्र नराख्ने धारणा राख्नुभयो ।
जनवादी गणतन्त्र चीन सरकारको राज्यपरिषद् कार्यालयद्वारा आयोजित यस सम्मेलनमा विश्वका ३८ देशका पत्रकार एवं विभिन्न क्षेत्रका व्यक्तित्व गरी ७६ जनाको सहभागिता थियो । त्यति नै सङ्ख्यामा चिनियाँ विशिष्ठ व्यक्तित्वको सहभागिता थियो ।
गत जेठ २५ देखि चीनको राजधानी बेइजिङबाट शुरु भएर विभिन्न शहरको अध्ययन तथा अवलोकन भ्रमण र अन्तक्र्रिया गर्दै गत शुक्रबार चीनको ल्हासामा सम्मेलनको समापन भएको थियो ।
उक्त सम्मेलनको उद्घाटन र समापनमा चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टीका साथै चीनको स्वशासित क्षेत्र तिब्बतका जनसरकार प्रमुख एवं कम्युनिष्ट पार्टीका नेता तथा सदस्यको सहभाागिता रहेको थियो । (रासस) ः
