४ पुस, भद्रपुर । खेलको नामबाट झापामा स्थापना भएको एक मात्र जुडो आधारभूत विद्यालय शिक्षक अभावका कारण सङ्कट झेलिरहेको छ ।
पूर्वपश्चिम राजमार्गको कन्काई खण्डबाट २५ किमी दक्षिणमा झापा गाउँपालिका–२ स्थित सो विद्यालयमा विद्यार्थी सङ्ख्या पर्याप्त भए पनि शिक्षकको अभाव छ । जुडोका राष्ट्रिय प्रशिक्षक गङ्गा खड्काको पहलमा २०६७ सालमा स्थापना भएको उक्त विद्यालयमा बालकक्षादेखि कक्षा ४ सम्म पढाइ हुँदै आएको छ ।
आदिवासी जनजाति समुदायका १०९ विद्यार्थी अध्ययन गर्दै आएको सो विद्यालयमा हाल एउटा शिक्षकको मात्र दरबन्दी छ । विद्यार्थी धेरै भएपछि निजी स्रोतबाट एउटा शिक्षक थपिएको विद्यालयका संस्थापक खड्काले जानकारी दिनुभयो । आदिवासी समुदायको बाहुल्य रहेको क्षेत्रमा रहेको सो विद्यालयमा सन्थाल समुदायका ५६, जनजातिका ४० र अन्य १३ गरी १०९ विद्यार्थी अध्ययनरत छन् । विद्यालयसित आठ कठ्ठा ऐलानी जग्गा छ । कर्कटपाताको छाप्रोमा पठनपाठन गरिँदै आएको छ । स्थानीयवासीको श्रमदान र तत्कालीन जिल्ला शिक्षा कार्यालयको सहयोगमा चार कोठे पक्की भवन निर्माण गरिएको छ ।
निर्माण गर्दै गरेको अर्को भवन आर्थिक अभावमा अलपत्र छ । शिक्षक अभावले धेरै कक्षाका विद्यार्थीलाई एउटै कोठामा राखेर पठनपाठन गरिँदै आएको प्रधानाध्यापक गोपालप्रसाद गणेशले बताउनुभयो । कक्षा १ र २ का विद्यार्थीलाई एउटै ठाउँमा तथा कक्षा ३ र ४ कालाई अर्को कोठामा राखेर एउटै शिक्षकले पढाउनुपरेको गणेशले जानकारी दिनुभयो । “विद्यार्थीको पढाइमा असर परेको छ,” उहाँले भन्नुभयो ।
जिल्लामा जुडो खेलको विस्तार त्यही गाउँबाट भएको जिल्ला जुडो सङ्घका अध्यक्ष डा पृथ्वीविक्रम राई बताउनुहुन्छ । विद्यालयमा जुडोसम्बन्धी कक्षा सञ्चालन गर्न उहाँले माग गर्नुभयो । विद्यालयका संस्थापक गङ्गा खड्काले जिल्लाबाट पहिलोपल्ट जुडो खेल खेल्नुभएको थियो । हाल खड्का परिवारमा तीन जुडोका राष्ट्रिय खेलाडी एवं प्रशिक्षक छन् । प्रअ गणेशले तत्कालीन जिल्ला शिक्षा कार्यालय झापासँग थप शिक्षक दरबन्दीको लागि माग गरिए पनि सुनुवाइ नभएको गुनासो गर्नुभयो ।
जुडो खेलको नामबाट स्कूलको नामाकरण गर्नुका पछाडि त्यहाँ जुडो खेललाई विषय बनाएर विद्यार्थीलाई पढाउने र सिकाउने उद्देश्य भएको संस्थापकसमेत रहेका नेपाल राष्ट्रिय जुडो सङ्घका केन्द्रीय सदस्य तथा प्रशिक्षक खड्का बताउनुहुन्छ । आर्थिक स्रोतको अभावमा विद्यालयमा जुडो विषयमा पठनपाठन गर्न सकिएको छैन । वडा नं २ को सहयोगमा विद्यालयको मैदानमा स्थानीयसँगै विद्यार्थीलाई नियमित रूपमा जुडो सिकाउने गरिएको छ । झापा गाउँपालिका–२ का वडाध्यक्ष नेत्र खड्काले जुडो खेलको पढाइलाई अघि बढाउनका लागि पहल गर्ने बताउनुभयो । गाउँपालिकाले यस वर्ष वडामा जुडो प्रशिक्षणका लागि रु एक लाख बजेट विनियोजन गरेको छ ।
प्याराफिट निर्माण गरिँदै
झापाको एक मात्र मेची रङ्गशालामा दर्शक क्षमता बढाउनका लागि प्याराफिट निर्माण शुरु गरिएको छ । सरकारको रु ५० लाखको सहयोगमा दुई हजार सिट क्षमताको प्याराफिट थप्ने कार्य शुरु भएको हो । विसं २०२५ मा स्थापना भएको सो रङ्गशालाको दर्शक बस्ने प्याराफिटको क्षमता हाल तीन हजार मात्र छ ।
जिल्ला खेलकूद विकास समितिले रङ्गशालाको उत्तर र दक्षिणतर्फ प्याराफिट निर्माण गरिरहेको छ । निर्माण समितिका अध्यक्ष शङ्कर थापाका अनुसार आगामी आठौँ राष्ट्रिय खेलकूदको फुटबलतर्फको प्रदेशस्तरीय खेल सो रङ्गशालामा आयोजना गर्न प्याराफिट निर्माण गर्न लागिएको हो ।
पाँच बिघा १० कठ्ठा क्षेत्रफलमा फैलिएको मेची रङ्गशालामा एउटा कभर्डहल छ । सो कभर्डहलमा तेक्वान्दो, बक्सिङ, उसु, जुडो, कराँते र व्याडमिन्टन खेलको प्रशिक्षण तथा प्रतियोगिता सञ्चालन हुँदै आएको छ । समितिले खेलाडीको चापलाई ध्यानमा राखेर थप दुई कभर्डहल बनाउनका लागि सरकारसँग बजेटको माग गरेको अध्यक्ष थापा बताउनुहुन्छ । (रासस)
