१. सन् २००७-२००८ मा ब्रिटिस राजकुमार ह्यारी सैन्य प्रशिक्षणको क्रममा रोयल गोर्खा राइफल्सको फस्ट बटालियनमा अफगानिस्तानमा कार्यरत थिए ।
त्यतिखेर उनलाई गोर्खा सैनिकहरुसँग रहेको उनलाई कहिले जानकारी भयो भन्ने प्रश्न सोधिँदा उनले जवाफ दिए गोर्खा सैनिकहरूको वीचमा भन्दा सुरक्षित अर्को स्थान दुनियाँमा कहीँ पनि छैन ।
*****
२. सिङ्गापुरका उच्च अधिकारीदेखि आम मानिसमा पनि गोर्खा सैनिकहरूका प्रति त्यही धारणा रहेको पाइन्छ ।
भारतीय सेनामा र अन्य सेवामा पनि गोर्खालीहरू उम्दा मानिन्छन ।
आफ्ना सेवामा रहेका गोर्खाली र नेपालीहरूका लागि भारतको आम भाषा बहादुर हो ।
यो बहादुर शव्दले भारतमा राखेको महत्व नै भारतका एक पूर्व प्रधानमन्त्रीको नाम लाल बहादुर शास्त्री रहेको हुन सक्दछ कि ?
नेपालमा भारतका एक राजदुत थिए – राज बहादुर !
बहादुर नेपाली !!!
राष्ट्र संघीय शान्ति सेनामा नेपाली सैनिकहरू विश्वमा अब्बल भनिन्छन, कुनै पनि जिम्मेवारीका लागि श्रेष्ठ सैनिक मानिन्छन ।
*****
३. तर ४/५ हजार नेपाली सेनाको माझ राजा वीरेन्द्रको सम्पूर्ण परिवारको हत्या भयो ।
माओवादीले ब्यारेकमै नेपाली सेनालाई सखाप पारे, सवै हातहतियार लुटेर लगे ।
जनताको रक्षाको कुरै छोडौँ सेनालाई आफ्नै ब्यारेकहरू जोगाउन धौ-धौ थियो ।
न राजा जोगिए न आम जनता !
सेना, प्रहरी र सवै राज्य संरचनाहरू सदरमुकाममा गुडुल्किएर, थर्थरी कामेर बसेका हुन् !
जनता भगवान भरोसे !
*****
४. सेनाले नेपालमा राम्रो पब्लिक स्कूल-कलेज चलाएको छ,
मेडिकल कलेज चलाएको छ,
पेट्रोल पम्प चलाएको छ,
पसल चलाएको छ, बाटो खनेको छ, ठेक्का पट्टा लिएको छ ।
बन पालेको काम गरेको छ ।
तर सैन्य कर्म ???
*****
५. नेपालका राजनीतिक दल पनि कम छैनन् ।
आन्दोलन र क्रान्ति उनीहरूको प्यासन बनेको छ ।
अरुले यौटै आन्दोलन र क्रान्तिबाट आफ्नो राजनीतिक, आर्थिक र सामाजिक लक्ष प्राप्त गर्न सफल भए ।
हामीलाई बारम्बार क्रान्ति र आन्दोलन गर्नु परेको छ ।
अरूलाई यौटै संविधानले पुगेको छ, एउटै संविधान मार्फत प्राप्य सवै प्राप्त छ उनीहरूलाई !
हाम्रा हरेकलाई नयाँ संविधान लेख्नु पर्दछ ।
हाम्रा नेताहरू १४-१५ बर्ष जेल बसेका छन् ।
देश-विदेश देखेका बुझेका छन् ,
पढेका पनि छन् ।
तर सरकार चलाएको र पार्टी चलाएको हेर्दा ???
*****
६. यहीँका यिनै सरकारी स्कूल र कलेजमा पढेकाहरू दुनियाँको कुनै पनि उत्कृष्ट विश्वविद्यालयमा प्रवेश पाउने ल्याकत राख्दछन् ।
ती विश्वविद्यालयबाट उत्क्रिष्ट नतिजा सहितको परीक्षा परिणाम आर्जन गरेका छन् ।
विश्वका नामी र ठूला व्यवशायिक प्रतिष्ठानहरूमा र त्यहाँका सार्वजनिक सेवाका क्षेत्रमा असाधारण क्षमता प्रदर्शन गरेका छन् ,
तर उनीहरू जव नेपालमा आएर काम गर्न थाल्दछन — स्तरहीन, गतिहीन, उर्जाहीन र सङ्कल्पहीन भएर साधारण नेपाली कर्मचारी, हाकिम, सांसद , मन्त्री बनेर सकिन्छन् ।
*****
७. हाम्रा श्रमिकहरू आगोको मुस्लो आउने जस्तो तातो ठाउँमा राम्रो काम गर्न सक्दछन , बाह्रै महिना हिँउ पर्ने ठाउँ, बाह्रै महिना पानी पर्ने र कहिल्यै पानी नै नपर्ने ठाउँमा दैनिक १८ घण्टा काम गरेर खान सक्दछन् ।
तर दुनियाँकै उत्कृष्ट हावापानी र भूगोलमा आफ्नो परिवारका साथमा रहेर ६-८ घण्टा काम गर्न सक्दैनन् ।
*****
८. तिनै मानिस अन्यत्र गए आजीवन उत्पादक भएर बाँच्न चाहन्छन् नेपालमा आए बाँचुन्जेल राजनीतिमा लागेर सुतेर र ठगी खान मात्रै जान्दछन् ।
अन्यत्र गए कुकुरको दिसा रूमालमा उठाएर घरमा ल्याउँछन् वा निश्चित ठाउँमा लगेर ठेगान लगाउँछन्, नेपालमा भए सडकमा र पार्कमा कुकुर हगाउन लैजान्छन् ।
*****
९. संसारको सवैभन्दा अवैज्ञानिक विचार हामीकहाँ सवैभन्दा वैज्ञानिक बन्दछ ।
भ्रममा बाँच्न हामीलाई औधि मन पर्दछ ।
आडम्बर, झूठ र असत्य हाम्रो राजनीतिक र सामाजिक जीवनको अङ्ग बनेको छ ।
हाम्रो लागि संसद र सडक एकै हो ।
हामीलाई निर्वाध लुटेर खान मात्रै राष्ट चाहिएको हो ।
सत्तरी बर्षदेखिको संविधान सभाको हाम्रो सङ्घर्षपूर्ण प्रतीक्षा पछिको संविधान सभाले सुतेको खाएको दिसा पिसाव गर्न गएको समेत समय जोड्दा सत्तरी घण्टा मै संविधान पास गर्ने मुलुक हो हाम्रो ।
*****
१०. एउटा सामान्य कानुन, अध्यादेश वा संसदीय अनुमोदन चाहिने कुनै अनुदान सम्झौतालाई पार्टीभित्र व्यापक छलफलको माग हुने हाम्रो मुलुकमा सम्विधान पारित हुँदै गर्दा कुनै पार्टी प्रणालीमा छलफल भएको सुनिएन -पढिएन ।
जुन संविधानबारे पार्टीमा कहिल्यै छलफल भएन त्यो संविधानको एउटा अनुसूचीको कुनै व्यवस्थाको संशोधन नगरी नहुने व्यवस्थालाई संशोधन गर्दा हामीले पार्टीमा व्यापक छलफलको आवश्यकता देख्ने गर्दछौँ ।
*****
११. नेपालको मानिएको तर आधिकारिक रूपमा नेपालको नक्सामा समावेश नभएको दुई मुलुक वीच विवादित रहेको भू-भाग सम्वन्धमा ओली सरकारले आफ्नो औपचारिक दृष्टिकोण राखेकै थियो ।
त्यो दुई मुलुक वीचको सघन कूटनीतिक वार्ता र लेनदेनको विषय थियो ।
तर प्रचण्ड माधव नेपाल गूटले प्रधानमन्त्री ओलीलाई राजनीतिक र कूटनीतिक अप्ठेरोमा धकेल्ने उद्धेश्यले सीमा सम्वन्धी नेपालको दावीलाई तत्काल राष्ट्रपतिको सम्वोधनमा समावेश गर्न सचिवालयको बहुमत जुटाएर दवाव दियो ।
केही दिन अघि मात्रै फरक राय सहित सार्वजनिक भएका ओलीलाई त्यसैको आडमा राजनीतिक रूपमा खुइल्याउन सम्म खुइल्याउने र प्रधान मन्त्रीको रूपमा टिक्न नदिने रणनीति त्यस भित्र रहेको बुझ्न सकिन्छ ।
*****
१२. सरकार चलाउने कुरामा जे जस्तो कमी कमजोरी देखिएपनि राजनीतिक आत्मरक्षा र प्रतिरक्षाको सवालमा प्रधानमन्त्री ओलीको छैठौँ इन्द्रिय अत्यन्त जागरूक देखिन्छ ।
सचिवालयको बहुमतले ल्याएको उक्त सवाललाई उनले आफ्नो आत्म रक्षाको मात्रै नभएर आफ्नो राजनीतिक पूँजी निर्माणको अचूक साधनको रूपमा स्वीकार गरे ।
पार्टीमा समेत आफ्ना विरोधीलाई ठेगान लगाउने हतियारको रूपमा लिए ।
तत्काल राष्ट्रपतिको सम्वोधनमा उक्त विषय समेटिदिए, नयाँ नक्सा पनि जारी भयो ।
सो अनुरूप संविधान संसोधनको प्रस्ताव दर्ता गराए ।
*****
१३. उक्त भू-भाग आजको भोली नै नेपालले प्राप्त गर्ने त होइन,
लामो राजनीतिक र कूटनीतिक यात्रा तय गर्नुपर्दछ त्यसको लागि ।
यो बाँकी अढाई वर्ष ओलीजीलाई हटाउने कोशिश कसैले गर्ने हो भने उक्त भू-भाग नेपालमा ल्याउने प्रयासमा वाधा पुर्याउने उद्धेश्यको रूपमा चित्रित हुनेछ ।
अर्को चुनाव उनको पार्टीले त्यसैको नाममा लड्नेछ ।
अघिल्लो पटक लिम्पियाधुरा – लिपुलेक र कालापानी नक्सामा ल्याइयो अवको पटक भू-भाग नै ल्याइने नाराका सामू अरू नारा ???
ओलीजी कुनै कारणले पार्टी सभापति र प्रधानमन्त्री हुन सकेनन् भने जो ओलीप्रति जो जत्ति बढी बफादार हुन्छ,
जसले ओलीजीलाई आफ्नो आदर्श मान्दछ,
जसले उनको नाममा चुनाव लड्छ पार्टी सभापति र प्रधानमन्त्रीमा उसको दावी र सम्भावना उत्तिकै बलियो बन्न पुग्दछ ।
ओलीजीका विरोधी र उनलाई सताउने भनी चिनिएकाहरू राम राम … ???
नेपालको राजनीतिक अभ्यासको चरित्र यही हो ।
*****
१४. अन्त्यमा, आफ्नै पार्टीभित्र वा बाहिरबाट सरकारका अक्षमता र अभाव विरूद्ध पार्टी फोरम वा सडकमा उठ्ने हरेक आवाजलाई गुमेको भूभाग फिर्ता ल्याउने सरकारको प्रतिबद्धता विरूद्दको षड्यन्त्र र राष्ट्रघातको रूपमा चित्रण गर्न ओली र सरकार पक्षलाई छेक्न कसैलाई निकै सकस पर्ला नै !
सरकार विरूद्धका हरेक कदम सरकारलाई भू-भाग फिर्ता ल्याउनबाट रोक्ने वाह्य शक्ति प्रेरित गतिविधिको ठप्पा लगाइदिन कसले छेक्ने अव ।
ओली समर्थकहरूलाई प्राप्त हुने भयो राजनीतिक संजीवनी बुटी !
महा मृत्युन्जय मन्त्र !
ओलीजी पदमा रहेपनि र नरहेपनि एउटा आदर्श राष्ट्र नायक !
यो त अमोघ सुरक्षा कवच भयो ओलीजीलाई !
त्यसैले यो व्यवस्था रहिरहे यसैगरी जाला अर्को एक दुई चुनाव !
आफ्नो राजनीतिक भविष्यको लागि आवश्यक देखिए ओलीले एमसीसी फालिदिन्छन ।
एमसीसीको विरोधी ओली होइनन्, प्रचण्ड, झलनाथ, माधव नेपाल समूह हो भनेर चिनाइदिए, पुग्यो उनलाई ।
एमसीसीको खारेजीले लाभ ओलीजीलाई, नोक्सानी प्रचण्ड-माधव नेपाल समूहलाई !
नक्साको सवाल ???
राजनीतिक लाभ आफूलाई, रणनीतिक नोक्सानी विरोधीलाई यही हो ओलीको मास्टर स्ट्रोक !
*****
१५. हामी यस्तै हौँ !
यसरी नै चलिरहेको छ र चल्ने हो हाम्रो देश !
तर कतिञ्जेल हो भगवान जानुन !
*यो लेखकको निजी नितान्त धारणा हो ।
*केशव प्रसाद भट्टराई लेखक तथा राजनीतिक विश्लेषक हुन् ।
यो पनि पढ्नुहोस्
राजा महेन्द्र कि वीरेन्द्र को उदार र प्रजातान्त्रिक ?
नेपालको इतिहासको एउटा कालखण्डको संक्षिप्त चर्चा
अनिर्वाचित संरचनाले निर्वाचित प्रधानमन्त्री हटाउन सक्दैन – विश्लेषक भट्टराई
