बलेवा, ११ असार । कोभिड प्रभावित युवा र बेरोजगारीको समस्या हल गर्न बागलुङको ढोरपाटन नगरपालिकाले ‘मेयर रोजगार कार्यक्रम’ सञ्चालनमा ल्याउने भएको छ । आगामी आर्थिक वर्षको नीति तथा कार्यक्रम प्रस्तुत गर्दै नगरप्रमुख देवकुमार नेपालीले रोजगारी सिर्जना गर्दै बेरोजगारको अन्त्यका लागि ‘मेयर रोजगार कार्यक्रम’ सञ्चालन गर्न लागिएको बताउनुभयो ।
कृषि, पर्यटन, साना उद्योग तथा स्वरोजगारमूलक व्यवसायमा जोड दिने नीति नगरले लिएको छ । नागरिक स्तरमा स्वास्थ्यको सहज पहुँचका लागि नगरपालिकाले ‘गाउँगाउँमा नगर स्वास्थ्य कार्यक्रम’ समेत सञ्चालन गर्ने भएको छ । आगामी आर्थिक वर्षको नीति तथा कार्यक्रममा रोजगारीपछि स्वास्थ्य र कृषिलाई प्राथमिकतामा राखिएको छ । विपन्न नागरिकको स्वास्थ्यमा पहुँच पु¥याइने नीति तथा कार्यक्रममा उल्लेख छ ।
बागलुङको बजेट झण्डै एक अर्ब
कोरोना प्रभाव र सामाजिक सुरक्षा भत्ता समावेश नगर्दा बागलुङ नगरपालिकाले आगामी आर्थिक वर्षको बजेट चालु आर्थिक वर्षको भन्दा कम प्रस्ताव गरेको छ । बुधबार सातौँ नगरसभाको दोस्रो बैठकमा आगामी आर्थिक वर्षको बजेट प्रस्तुत गर्दै उप–प्रमुख सुरेन्द्र खड्काले चालु आर्थिक वर्षको तुलनामा आगामी आर्थिक वर्षको बजेट रु नौ करोडले घटेको विवरण प्रस्तुत गर्नुभयो ।
बागलुङ नगरपालिकाले आगामी आर्थिक वर्षका लागि झण्डै रु ९५ करोडको बजेट सार्वजनिक गरेको छ । उपप्रमुख सुरेन्द्र खड्काले रु ९४ करोड ७७ लाख ८७ हजार ५३५ को बजेट प्रस्तुत गरेका गर्नुभएको हो ।
शिक्षा, स्वास्थ्य, रोजगारी र कृषिलाई प्राथमिकतामा राखेर नीति तथा कार्यक्रम ल्याएको नगरपालिकाले बजेटको खर्च भने सामाजिक विकासमा सबैभन्दा धेरै गर्ने अनुमान प्रस्तुत गरेको छ । आर्थिक विकासमा रु पाँच करोड, पूर्वाधार विकासमा रु १८ करोड र सामाजिक विकासका लागि रु ४७ करोड बजेट विनियोजन गरेको उपप्रमुख खड्काले नगरसभामा जानकारी गराउनुभयो ।
‘पूर्वाधार संरचना बीमा’
काठेखोला गाउँपालिकाले पूर्वाधार विकासका काममा ३५ प्रतिशत संरचना निर्माणको कामलाई ५० प्रतिशत पु¥याउँदै संरचनाको बीमा गर्ने कार्यक्रम सञ्चालनमा ल्याउने भएको छ । आगामी आर्थिक वर्षका लागि नीति तथा कार्यक्रम प्रस्तुत गर्दै गाउँपालिकाका अध्यक्ष अमर थापाले संरचनाको बीमा कार्यक्रमलाई प्राथमिकतामा राखेको उल्लेख गर्नुभयो । जिल्लामा पूर्वाधार संरचनाको बीमा गर्ने यो नै पहिलो स्थानीय तह हुनेछ ।
पूर्वाधारको संरचना बीमामा सहभागी हुँदा त्यसको क्षतिपूर्ति दिलाएर पुनःनिर्माणमा सहज हुने भएकाले पूर्वाधार संरचना बीमा कार्यक्रम लागू गर्न थालिएको अध्यक्ष थापाले बताउनुभयो । गाउँपालिकाले आगामी आर्थिक वर्षका लागि रु ४९ करोड २० लाखको बजेटसमेत सातौँ गाउँसभामा प्रस्तुत गरेको छ । जिल्लाको बडिगाड गाउँपालिकाले आगामी आर्थिक वर्षमा गाउँ कार्यपालिकाको भवन र सबै वडा कार्यालयका भवन निर्माण गर्ने भएको छ ।
बुधबार आगामी आर्थिक वर्षको नीति तथा कार्यक्रम र बजेट सार्वजनिक गर्दै गाउँपालिकाले उत्पादनमा जोड दिँदै पूर्वाधार विकासलाई प्राथमिकतामा राखेको हो । आगामी आर्थिक वर्षका लागि बडिगाडले रु ५३ करोड दुई लाख ६९ हजार ७४८ को बजेट ल्याएको छ । गाउँपालिकाले शिक्षा, स्वास्थ्य र पशुविकास कार्यक्रमको लागि समान बजेट विनियोजन गरेको छ ।
ताराखोलाको बजेट ३२ करोड ५४ लाख
आगामी आर्थिक वर्ष २०७७/०७८ का लागि ताराखोला गाउँपालिकाले रु ३२ करोड ५४ लाखको बजेट प्रस्तुत गरेको छ । उपाध्यक्ष दिलकुमारी पुनले बुधबार गाउँपालिकामा आयोजित कार्यक्रममा बजेट प्रस्तुत गर्नुभयो ।
‘स्वदेश फर्केका युवा लक्षित कार्यक्रम’
गलकोट नगरपालिकाले कोरोना त्रासका कारण स्वदेश फर्केका युवा लक्षित कार्यक्रमलाई आगामी आर्थिक वर्षको बजेटमा जोड दिने भएको छ । बुधबार सातौँ नगरसभामा नीति तथा कार्यक्रम प्रस्तुत गर्दै नगर प्रमुख भरत शर्मा गैरेले आगामी आर्थिक वर्षमा राजगारी सिर्जना र स्वरोजगारमूलक कार्यक्रमलाई प्राथमिकतामा राखिने जानकारी गराउनुभयो ।
कोरोना भाइरस सङ्क्रमण नियन्त्रण तथा रोकथामका कार्यक्रममा केन्द्रित नीति तथा कार्यक्रममा २५ श्ययाको अस्पताल बनाउने योजना उल्लेख छ । स्वरोजगारीमा युवालाई जोड्नका लागि सामूहिक सहकारीमा आधारित कृषि, व्यवसाय र सामूहिक कृषि फर्म संरचनाको लागि अनुदान उपलब्ध गराउने भएको छ । एक गाउँ एक बाली कार्यक्रम सञ्चालन, नागरपालिकाका सबै नागरिकलाई स्वास्थ्य बीमाको पहुँचमा ल्याउने नीति तथा कार्यक्रममा उल्लेख छ ।
बहुमत सदस्य बाहिरिएपछि गाउँसभा स्थगित
चालु आर्थिक वर्षको केही योजनाको भुक्तानीमा गाउँपालिकाले अवरोध गरेको भन्दै गाउँसभाका सदस्य सभाहलबाट बाहिरिएपछि जिल्लाको तमानखोला गाउँपालिकाको सातौँ गाउँसभा स्थगन भएको छ । गाउँसभामा अध्यक्ष जोकलाल बुढाले आगामी आर्थिक वर्षको नीति तथा कार्यक्रम प्रस्तुत गरेपछि नेपाल कम्युनिष्ट पार्टि (नेकपा) निकट सदस्य सभाहलबाट बाहिरिएका थिए ।
आफू निकट उपभोक्ता समितिले निर्माण गरेका भवन र सडकका योजनामा गाउँपालिकाले भुक्तानी रोकेको भन्दै बहुमत सदस्य बाहिरिएपछि गाउँसभा स्थगन भएको हो । गाउँपालिकाले रित नपुगेको भन्दै त्यस्ता योजनाको भुक्तानी रोकेको जनाएको छ । तीन वटा योजनाको सम्पूर्ण भुक्तानी गाउँपालिकाले रोकेको भन्दै नेकपा तमानखोलाले यसअघि विज्ञप्ति जारी गरेर विरोध जनाएको थियो ।
विपद् व्यवस्थापन कोषमा सवा करोड
बागलुङको निसीखोला गाउँपालिकाले आगामी आर्थिक वर्षको लागि रु ३८ करोड १३ लाखको बजेट विनियोजन गरेको छ । बुधबार सातौँ गाउँसभामा उपाध्यक्ष शोभाकुमारी कार्कीले प्रस्तुत गरेको बजेट र गाउँपालिका अध्यक्ष तारानाथ पौडेलले प्रस्तुत गरेको नीति तथा कार्यक्रम गाउँसभाबाट सर्वसम्मत पारित भएको छ ।
गाउँपालिकाले आगामी आर्थिक वर्षमा पनि पूर्वाधार विकास, जडीबुटी, वन पैदावार, कृषि, शिक्षा, स्वास्थ्य र रोजगारी सिर्जनामा जोड दिएको छ । गाउँपालिकाले बजेटको ‘ब्रेकडाउन’ भने गरेको छैन । कूल बजेटको ५० प्रतिशत पूर्वाधार विकासमा खर्चिने नीति गाउँपालिकाले लिएको छ । सामाजिक विकासमा २० प्रतिशत, आर्थिक विकासमा १५ प्रतिशत, वन तथा वातावरणमा १० प्रतिशत र न्याय तथा सुशासनमा पाँच प्रतिशत बजेट विनियोजन गरिएको छ ।
कोरोना भाइरस रोकथाम तथा नियन्त्रणमा केन्द्रित बजेटले रु एक करोड १५ लाखको विपद् व्यवस्थापन कोष खडा गरेको छ । कोरोनासँग सम्बन्धित गतिविधि र अन्य विपद्को समेत व्यवस्थापन हुने गरी कोष स्थापना गरिएको गाउँपालिकाले जनाएको छ ।
कृषिउपज बजारीकरणलाई प्राथमिकता
बागलुङको जैमिनी नगरपालिकाले किसानले उत्पादन गरेका कृषिउपजको बजार व्यवस्थापनमा जोड दिएर बजेट विनियोजन गरेको छ । बुधबार आगामी आर्थिक वर्षको नीति तथा कार्यक्रम र बजेट प्रस्तुत गर्दै नगरपालिकाले कृषिमा जोड दिएको हो । नगरले आगामी आर्थिक वर्षका लागि रु ६३ करोड ४२ लाख २० हजार ३३७ को बजेट सार्वजनिक गरेको छ ।
सुन्तला, कागती, कफी, अलैँची र महको बजारीकरणका लागि नगरपालिकाले रु २० लाख बजेट विनियोजन गरेको छ । किसानलाई तत्कालै नगद आर्जन गर्न सकिने बालीतर्फ आकर्षित गर्ने र बजारको समस्या भए नगरपालिकाले खरिद गरेर बजारीकरण गर्ने उद्देश्यले बजेटको व्यवस्था गरिएको नगरप्रमुख इन्द्रराज पौडेलले बताउनुभयो । ‘नगरप्रमुख पशुपालन परियोजना’का लागि रु ५४ लाख, ‘नगरप्रमुख कृषि परियोजना’का लागि रु १५ लाख नियमित कृषि कार्यक्रमका लागि रु २० लाख र नियमित पशुपालन कार्यक्रमका लागि रु ११ लाख तथा साझेदारीमा कार्यक्रम सञ्चालनका लागि दश लाखलगायत झण्डै रु दुई करोड पशुपालन तथा कृषि क्षेत्रमा बजेट विनियोजन गरेको छ । कृषि र पशुपालनबाट स्वरोजगार उत्पादन गर्दै कोभिडको महामारीपछिको आर्थिक विकासमा लागिने नगर उपप्रमुख लिला रानाले बताउनुभयो ।
