नवलपुर। हाइड्रोसिल (Hydrocele) पुरूषमा देखिने एउटा सामान्य समस्या हो तर कहिलेकाहीँ यसले ठूलो समस्या खडा नगराउला भन्न सकिंदैन । आजको लेखमा यिनै वस्तुहरूमा प्रकाश पार्ने जमर्को गर्नेछौं ।
यो रोग लागेका पुरुषको अण्डकोषमा पानी भरिने गरेको हुन्छ जसले गर्दा अण्डकोष सुनिन्छ । हाइड्रोसिल कुनै पनि पुरुषलाई हुन सक्छ । यो समस्या अधिकांश ४० बर्ष कटेका पुरूषहरूमा देख्न सकिन्छ ।
हाइड्रोसील के हो ?
हाइड्रोसिल पुरूषको अण्डकोषमा हुने साधारण समस्या हो। यसले अण्डकोषमा बढी प्रभाव पारेको हुन्छ। यसले हिडडुल गर्न समस्या देखिन सक्छ । दुखाई बढ्न सक्छ ।
डाक्टरको भनाई अनुसार साना बच्चाहरूमा देखिने हाइड्रोसिल आफै निको हुनसक्छ । तर कहिलेकाहीँ ठिक नभएर समस्या खडा गराउन सक्दछ ।
यस्ता समस्या देखिएमा डाक्टरको निगरानीमा उपचार गराउन आवश्यक हुनसक्छ । साना बच्चाहरुलाई जडिबुटीबाट पनि निको भएका थुप्रै केसहरू हामीसंग छन् । यसको उपचारबारे अन्त्यमा बताउने छौं ।
हाइड्रोसिल हुनुको अर्को कारण नासामा चोट लाग्नु, स्वास्थ्य सम्मबन्धी अन्य समस्या, शारिरीक सम्मबन्ध बढी हुनु,कडा खालको एक्सरसाइज व्यायाम गर्नाले पनि यस्ता समस्या देखिन सक्छ ।
हाइड्रोसीलका प्रकार
हाइड्रोसील दुई प्रकारको पाइएको छ । पहिलो कम्युनिकेटिंग हाइड्रोसील र दोस्रो नन कम्युनिकेटिंग हाइड्रोसील हुन् ।
कम्युनिकेटिंग हाइड्रोसील
यो हाइड्रोसिल हुँदा अण्डकोषको थैली पुर्ण रुपमा बन्द नभएको हुनसक्छ । यसमा सुनिन्छ, दूख्न सक्छ । यसमा कम्युनिकेटिंग हाइड्रोसीलको खतरा अधिक हुनसक्छ ।
नन कम्युनिकेटिंग हाइड्रोसील
यस्तो स्थिति अण्डकोषको थैली पुर्णरुपमा बन्द भएको हुन सक्छ । यस्तो अवस्था नवजात शिशुहरूमा बढी देखिन सक्छ । केही समयपछि आफैं पनि निको हुनसक्छ ।
हाइड्रोसील किन हुन्छ ?
हाइड्रोसील हुनुका कयौं कारण हुन सक्छन् । तल केही कारणहरू दिइएको छ ।
हाइड्रोसीलका कारण
१. अधिकतर बच्चाहरूमा हाइड्रोसीलको समस्या जन्मदेखि हुनेगरेको पाइन्छ । यस्तो समस्या देखिने बच्चाहरू कम समयमा जन्मने बच्चाहरूमा बढी खतरा हुनेगरेको पाइन्छ ।
२. अण्डकोषमा चोेट लागेमा
३. अत्यधिक यौन दुराचारको कारणले
४. हर्नियाबाट पिडित पुरुषमा हाइड्रोसील हुने खतरा बढि देखिन सक्छ ।
५. प्रोस्टेट क्यान्सरबाट पीड़ित पुरुषमा हाइड्रोसीलको सम्भावना बढी देखिन सक्छ ।
हाइड्रोसीलका लक्षण
हाइड्रोसीलका अनेक लक्षण हुनसक्छ । जसको साहेताबाट हाइड्रोसिल भए नभएको पत्ता लगाउन सकिन्छ ।
लक्षणहरू
१. अण्डकोषको आकारमा बृद्धि हुनु वा अण्डकोष बढ्नु
२. हाइड्रोसीलको स्थानमा दुख्नु
३. हाइड्रोसील सुनिएको हुनु
उपचार
यसको उपचार डाक्टरको रेखदेखमा गराउनुपर्दछ ।
नोट :स-साना बच्चाहरूको अण्डकोष बढेको पाइएमा परम्परा चिकित्सामा आधारित जडिबुटीको साहेताबाट पनि उपचार हुनेगरेको पाइन्छ ।